De opkomst van AI

Om te begrijpen wat AI met jouw app te maken heeft, moeten we de klok even terugdraaien naar 2017. Toen publiceerde Google een doorslaggevende paper: ‘Attention Is All You Need’. Voorheen werden neurale netwerken, die de basis vormen voor AI, stap voor stap getraind. Dat kostte veel tijd. Maar dankzij het onderzoek dat in de paper stond, werd het mogelijk om met miljoenen processoren tegelijk een neuraal netwerk te trainen. Het is dankzij zo’n netwerk dat generatieve AI zoals ChatGPT of Midjourney bestaan. Zonder de paper van Google zou het namelijk veel te lang duren om neurale netwerken op dit niveau te krijgen.

Een interessant nieuw gevolg van LLM’s is Emergent AI. Dat betekent dat de uitkomst of output van je AI een onverwacht intelligente richting neemt. Dit is ontstaan doordat AI abstracte concepten leren ‘begrijpen’. Waar voorheen AI enkel als tool voor logica werd gebruikt, waarbij de uitkomst vaststaat, kun je het nu dus gebruiken om bredere vragen te stellen.

Gebruikers begrijpen

Bij AppSpecialisten hebben we het er vaak over dat als je een succesvolle app wil hebben, je jouw gebruikers moet leren begrijpen. Wat ze nodig hebben, wat ze willen, hoe je ze het beste kunt bereiken. Maar daar sta je tegenwoordig dus niet meer alleen voor. Want AI kan jouw gebruikers nu ook begrijpen, vooral tijdens het gebruik van jouw app. Nu hoeft de gebruiker niet meer eerst jouw app door en door te leren gebruiken. Dat lukt namelijk nog niet altijd, zelfs niet met een goede UX (gebruikerservaring) en UI (interface). Het is de bedoeling dat de AI de intentie van de gebruiker gaat leren begrijpen. Bijvoorbeeld omdat je een vraag typt of uitspreekt. Dus zonder dat de gebruiker op de juiste plek van jouw app moet zijn. Handig!

Dan is het toch gek dat de Smartphone Assistenten van grote bedrijven zoals Google (Google Assistent) en Apple (Siri) nog achterlopen op een aantal nieuwe, kleinere bedrijven. Die assistenten lopen namelijk nog op verouderde AI, gebaseerd op keywords of zoektermen. Nieuwe AI-modellen maken gebruik van Large Language Models (LLM), neurale modellen die de context van input en output kunnen ontfutselen. Oftewel, deze AI kan onze taal veel beter begrijpen dan voorheen. In plaats van jouw zoekwoord te begrijpen, kan het de intentie achter jouw vraag begrijpen. Een groot verschil. Groot genoeg om alleen al om financiële redenen te verwachten dat Google en Apple toch echt dit jaar een vernieuwde AI moeten gaan introduceren, zo verwacht Hans.

De eerste apps met nieuwe AI

Welke apps kunnen als eerste gebruik gaan maken van deze AI? Dat zouden dan toch echt apps zijn die sterk afhankelijk zijn van handsfree handelingen. Bijvoorbeeld apps die je tijdens het reizen gebruikt. Of het kunnen apps zijn die gebruikt worden door mensen met een motorische beperking of die beperkt om kunnen gaan met apps. Of dat nou door leeftijd of taalverschil is. Van gevestigde apps, zoals de traditionele banken apps, verwachten we dat ze ze juist later gaan aansluiten op AI. Kortom, het zijn apps voor reizen en medische apps die hier mogelijk als eerste een verschil in gaan maken.

De valse beloftes van AI

Techbedrijven hebben er een handje van om te veel te beloven. Reclamefilmpjes die het laten lijken alsof we ineens jaren in de toekomst zitten. Alsof films over futuristische AI werkelijkheid worden. Zo uitgebreid is AI echter nog lang niet.

Zo beloofde Google topman Sundar Pichai in 2018 dat hun AI via spraak restaurantboekingen kan gaan doen voor gebruikers. Dat project, genaamd Google Duplex Web, is inmiddels gestopt.

Ook generatieve AI, zoals wordt gebruikt in chatbot ChatGPT of plaatjes generator Dall-E, is niet perfect. Ondanks dat er miljarden in geïnvesteerd worden, hallucineren deze tools volop. Zo verzinnen chatbots nieuwe feiten ter plekke en als gebruikers ben je geneigd ze direct te geloven. Alleen als je veel weet van een onderwerp kun je deze fouten in de chatbot herkennen. Maar ja, dan had je het de chatbot net zo goed nog niet kunnen vragen. Als sparringspartner en voor de inspiratie kan een chatbot goed werken, maar het is dus nog niet écht intelligent. En ook net-niet-perfecte plaatjes kunnen hun functie hebben. Maar het vervangt niet de creativiteit van een mens die de plaatjes maakt.

Het gaat wel snel, maar er is nog geen zekerheid over welke kant het opgaat. Gaan we straks onze telefoon zonder scherm bedienen en alleen met spraak en tekst, zoals in de film “HER”? Of wordt het meer een combinatie van Augmented Reality en AI, zoals in “Minority Report”. Apple heeft als belangrijke speler echter nog weinig onthuld over zijn AI, dat wordt op 10 juni 2024 verwacht

Gaat AI je app vervangen?

De mogelijkheden die AI biedt zijn groot. Zo is een scenario denkbaar waarbij de Assistenten Google Assistent en Siri de volledige toegang krijgen tot de functies van een telefoon en daarbij apps vervangen. Je kunt dan bijvoorbeeld zeggen (of typen) tegen de assistent: “Maak €300 over naar Henk”, “Zet aardappelen op mijn boodschappenlijst”, of “Vertel me de route naar mijn huis”. En dat wordt dan vervolgens gelijk uitgevoerd.

Dat kán technologisch snel gaan, maar gebruikers moeten eraan wennen en dat gaat een stuk langzamer. Niet alleen zijn ze apps gewend, ze zullen niet zomaar hardop praten tegen hun telefoon in een treincoupé of kantoortuin. Daarnaast is het fijn om ook iets te zien op je scherm, zoals video's en afbeeldingen. Daardoor blijft een scherm benodigd en is het niet gek dat op dat scherm ook apps te gebruiken zijn.

Op zijn minst komt er een overgangsperiode waarin we apps naast de assistenten gebruiken. Dan heb je als app bedenker de kans om je app om te bouwen naar een systeem dat kan werken met de assistenten, zonder dat je idee daar minder van wordt.

Jouw app als AI assistent

Een ander scenario is dat er verschillende Assistenten staan op de telefoon van de toekomst. Net als bij apps heeft elke Assistent zijn eigen identiteit en functie. Dus een zakelijk en vertrouwelijke bankiers assistent, een vriendelijke en behulpzame supermarkt app en een functionele navigatie app. Daarnaast zijn deze Assistenten mogelijk steeds meer een verlengstuk van professionals en kunnen bijvoorbeeld de overbelasting in de GGZ verminderen. Een Assistent kan een cliënt van een psycholoog bijvoorbeeld vragen hoe het vandaag gaat en de cliënt daarop laten reflecteren. Dat kan een behandeling van de psycholoog aanvullen, zonder dat het de cruciale rol van een professional vervangt.

Hans is al bezig met de eerste versie van zo’n Assistent in een app. Hij heeft daarbij doorgebouwd op bestaande technologie zoals ChatGPT en heeft daarop zijn eigen chatbot gemaakt. Omdat hij de technologie ervoor heeft liggen, kan hij in feite binnen een uur (!) een nieuwe Assistent maken. Daarbij speelt het instrueren van zijn reeds ontwikkelde chat een belangrijke rol, door het schrijven van een zogenaamde “system prompt”.

Een eenvoudig voorbeeld van zo’n system prompt is:

“Je bent een vertaler. Ik zal een tekst in het Engels indienen en ik wil graag dat je deze naar het Frans vertaalt en analyseert op spel- en grammaticafouten.”

Deze chatbot kan dus snel gemaakt worden, maar het meeste werk zit erin om een app-schil eromheen te bouwen. Dus dat het geschikt wordt voor de App store, gebruikers kunnen inloggen, gegevens worden opgeslagen etc. Je vind hier meer over de kosten van apps.

De bovenstaande scenario’s zijn allemaal nog giswerk. Wat we wel zeker weten is dat AI apps slimmer maken “aan de achterkant”; dat doen ze namelijk nu al. Bijvoorbeeld door slimme algoritmes die de juiste informatie op het juiste moment tonen aan de gebruiker. Een app blijft voorlopig nog dé manier voor veel gebruikers om interactie aan te gaan met achterliggende technologieën. De rol van AI hierin is om deze interactie gemakkelijker en intuïtiever te laten verlopen.

Appril festival

Tijdens het Appril festival van 17 tot 26 april gaat Hans dieper in op Large Language Models. Hij demonstreert live hoe het werkt. Daarna geeft hij een workshop waarin Hans je met een technische duik meeneemt in het zelf instellen van een chatbot. Wist je bijvoorbeeld dat vanwege privacy en wetgeving gesprekken tussen klant en bedrijf of overheid niet via een Amerikaans bedrijf mogen plaatsvinden. Reden genoeg om zelf een chatbot te bouwen!

Mocht jouw interesse op een ander gebied liggen, of ben je nog iets te nieuw in de wereld van apps voor een deep dive in AI? Kom dan zeker langs bij de netwerklunches van Appril festival. Spreek gedurende het festival technische experts en journalisten over het bouwen en promoten van jouw app. Maak kennis met UX via een workshop. Of bezoek de website voor het volledige programma.

Haal je vergelijk

Het kan geen kwaad om je alvast wat in te lezen voordat je het Appril festival bezoekt. Met de Ontwikkelingsvergelijker heb je snel een overzicht van uiteenlopende technieken achter apps; wat ze kosten, wat de voordelen en nadelen zijn en hoe je mee kunt praten met een developer. Download de Ontwikkelingsvergelijker hieronder.